24/09/2018
PHÁP NẠN PHẬT GIÁO NĂM 1963
Một sáng mùa hè năm 1963, tổng thống Mỹ Kennedy đang nói chuyện với bộ trưởng tư pháp, trên tay cầm tờ báo. Chợt ông thốt lên: "Ôi lạy Chúa!", Ông vừa thấy bức ảnh một hòa thượng ngồi xếp bằng tự thiêu giữa đống lửa rừng rực.
TỦ SÁCH CHẤN HƯNG - PHÁP NẠN PHẬT GIÁO 1963
https://thuvienhuequang.vn/collections/types?q=tranh+dau+chan+hung
"Một sáng mùa hè năm 1963, tổng thống Mỹ Kennedy đang nói chuyện với bộ trưởng tư pháp, trên tay cầm tờ báo. Chợt ông thốt lên: "Ôi lạy Chúa!", Ông vừa thấy bức ảnh một hòa thượng ngồi xếp bằng tự thiêu giữa đống lửa rừng rực.
Tổng thống Mỹ gọi Henry Cabot Lodge, người sắp đến Sài Gòn làm đại sứ, và nói: “Những điều như thế này cần phải chấm dứt”. Đó cũng là thời điểm sự ủng hộ của Mỹ đối với chính quyền Ngô Đình Diệm kết thúc. Chính quyền họ Ngô bị lật đổ sau vào tháng 11 cùng năm; ông Ngô Đình Diệm cùng em trai bị hạ sát.
Sau này Kennedy nhận xét: "Không một bức ảnh báo chí nào trong lịch sử lại gây nên xúc cảm mạnh mẽ trên khắp thế giới như tấm ảnh này".
Nhà sư trong bức ảnh đó là Hòa thượng Thích Quảng Đức, người đã chọn cái chết để bảo vệ Phật giáo trước sự đàn áp của chính quyền ở miền nam Việt Nam lúc bấy giờ."
Trích "50 năm bức ảnh tự thiêu chấn động toàn cầu" - vnexpress
------------------
"Biến cố Phật giáo 1963, sự kiện đàn áp Phật giáo 1963, Pháp nạn Phật giáo Việt Nam 1963 hay gọi đơn giản là Phong trào Phật giáo 1963 là một sự kiện đỉnh điểm cao trào đấu tranh đòi quyền tự do và bình đẳng tôn giáo của Phật giáo tại miền Nam Việt Nam vào năm 1963. Biến cố này dẫn tới khủng hoảng chính trị trầm trọng từ đó dẫn đến cuộc đảo chính lật đổ chính quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm. Đây là một biến cố gây tiếng vang lớn tại Việt Nam và trên quốc tế và có ảnh hưởng to lớn trong cuộc Chiến tranh Việt Nam cũng như trong lịch sử tôn giáo và lịch sử chính trị Việt Nam.
Biến cố Phật giáo năm 1963 kéo dài nửa năm lan rộng khắp miền Nam Việt Nam, là xung đột giữa hai bên, một bên là Phật giáo tại Miền Nam Việt Nam và bên kia là Chính phủ Việt Nam Cộng hòa đứng đầu bởi Tổng thống Ngô Đình Diệm. Sự kiện năm 1963 chỉ là giọt nước tràn ly của những vấn đề chính trị-xã hội tích tụ trước đó, có thể nói là ngay từ trước khi Ngô Đình Diệm thành lập Việt Nam Cộng hòa. Cuộc khủng hoảng này đã làm chính phủ Ngô Đình Diệm mất hết uy tín trong và ngoài nước.
Phong trào Phật giáo miền Nam năm 1963 là một phong trào dân sự có quy mô rộng lớn. Tuy mang màu sắc tôn giáo, nhưng thực ra đây là sự vùng lên của các tầng lớp người dân miền Nam nhằm xoá bỏ chế độ độc tài gia đình trị Ngô Đình Diệm. Liền sau khi bùng nổ tại Huế, phong trào đã nhanh chóng lan vào Sài Gòn và rộng ra khắp miền Nam, từ thành thị đến nông thôn, thu hút hàng triệu người không phân biệt xu hướng, chính kiến, từ các nhà tư sản dân tộc đến các trí thức, sinh viên, nhân dân lao động đến cả những tín đồ Thiên Chúa giáo cấp tiến. Ngay cả một số đông công chức, sĩ quan, binh sĩ trong bộ máy chính quyền Ngô Đình Diệm cũng tích cực tham gia đấu tranh. Báo cáo của các Ty, Sở An ninh quân đội cả khắp bốn quân khu gửi về đều nhấn mạnh đến tình trạng suy sụp tinh thần quân nhân các cấp. Riêng Quân khu I, đa số sĩ quan đều trực tiếp hoặc gián tiếp yểm trợ cho phong trào đấu tranh của Phật giáo chống chính phủ. Sự tham gia rộng rãi của mọi tầng lớp nhân dân không chỉ vì ủng hộ Phật giáo mà còn vì ý thức chống chế độ độc tài, phi dân chủ.
Chính phủ Ngô Đình Diệm đã thành lập Ủy ban Liên bộ để giải quyết những nguyện vọng của Phật giáo nhưng vẫn không thể ổn định nổi tình hình này. Mỗi hành động của chính quyền đều bị lãnh đạo Phật giáo xem là một âm mưu chống lại tôn giáo của họ. Chính vì thế hai bên không tìm được tiếng nói chung để giải quyết cuộc khủng hoảng. Cuối cùng chính quyền Ngô Đình Diệm đã dùng giải pháp vũ lực bằng cách: đem binh sĩ tấn công phong tỏa các chùa chiền, bắt bớ các nhà sư, Phật tử và những người có liên quan đến phong trào đấu tranh của Phật giáo."
Theo wiki
-------------------
"Niềm an ủi lớn lao cho Phật giáo đồ, nhất là cho các Thánh Tử Đạo và các nạn nhân của chính sách kỳ thị tôn giáo dưới thời Nhu - Diệm, là cả thế giới đã hướng về Việt Nam theo dõi những biến chuyển trong cuộc vận động cho năm nguyện vọng của Phật giáo Việt Nam. Đặc biệt nhất, Liên hiệp quốc, tổ chức quốc tế to lớn nhất, đã dành cho cuộc vận động nói trên một sự quan tâm hiếm có, một sự can thiệp chu đáo, làm phấn khởi những ai đã chiến đấu cho tự do, bình đẳng và từ bi.
Sau mươi hôm phát khởi cuộc vận động của Phật giáo Việt Nam, tôi có gởi ông Tổng thư ký Liên hiệp quốc một bản thông điệp, với chữ ký của Đức Tăng Thống bây giờ, và được bác sĩ Wulff vượt qua bao nhiêu khó khăn, chuyển đạt thấu đáo, báo tin cái nhân quyền tối thượng là tự do tín ngưỡng của Phật giáo đồ Việt Nam đang bị thủ tiêu, ước mong Liên hiệp quốc nhân danh lý tưởng của mình mà can thiệp. Kế đó, quốc gia Tích-Lan và 13 nước khác trong khối Á-Phi đã đưa vấn đề Phật giáo Việt Nam ra Đại hội đồng Liên hiệp quốc; kết quả, một Phái đoàn điều tra đã được phái sang Việt Nam Cộng Hòa, với cái bề ngoài do thư mời của Chính phủ Ngô Đình Diệm — Chính phủ Ngô Đình Diệm khôn ranh đã cử ông Bửu Hội sang mời Liên hiệp quốc trước, tin chắc rằng, với sự dàn cảnh khôn khéo, phái đoàn điều tra sẽ bị đánh lạc hướng. — Nhưng Liên hiệp quốc không dễ bị mắc lừa, đã tương kế tựu kế nắm ngay cơ hội ấy để cử Phái đoàn điều tra sang Việt Nam một cách danh chánh ngôn thuận, Nhưng khi đến Việt-Nam, Phái đoàn đã nhã nhặn từ chối chương trình thăm viếng, các lễ lược, tiệc tùng do Chính phủ Ngô Đình Diệm đề nghị, và xáo trộn tất cả mọi chuẩn bị, mọi dàn cảnh do tay chân Nhu - Diệm sắp đặt."
Trích Lời giới thiệu của Hòa thượng Thích Trí Quang in trong tập Vi phạm nhân quyền tại miền Nam Việt Nam (Bản báo cáo của phái đoàn Liên hiệp quốc về vụ đàn áp Phật giáo) - Võ Đình Cường dịch - Hùng Khanh xuất bản năm 1966.